Test met 'zwarte doos' leerrijk, maar verder onderzoek nodig

Van februari tot oktober 2015 deed AG Insurance een piloottest bij 80 personeelsleden, van wie de wagens werden uitgerust met een smartbox, vaak ook zwarte doos genoemd. Uit de resultaten van deze test kunnen we besluiten dat zo een zwarte doos, die “in realtime” het rijgedrag van de bestuurders analyseert, een positieve invloed heeft op het rijgedrag van 2 op de 3 bestuurders. Vooraleer een stap verder te zetten en deze techniek ook te gebruiken in een “Pay how you drive”-aanbod, is echter verder onderzoek nodig.

De installatie van dergelijke smartboxes of “zwarte dozen” in wagens is algemeen verspreid in de Verenigde Staten en wordt ook steeds populairder in het Verenigd Koninkrijk en Italië. In ons land echter zijn de smartbox en de effecten ervan op het rijgedrag van bestuurders nog nauwelijks onderzocht. Daarom besloot AG Insurance gedurende 9 maanden een piloottest uit te voeren bij 80 personeelsleden. “Het was onze bedoeling om kennis op te doen over dit soort systemen, te bekijken hoe betrouwbaar ze zijn, hoe bestuurders de signalen bij “foute” rijbewegingen aanvaarden en welke effecten ze hebben op het rijgedrag van de bestuurders”, vertelt Bertrand Roosen, Directeur Marketing Non-Life.

De smartbox wordt in het voertuig geïnstalleerd en registreert alle rijbewegingen van de bestuurder: zijn manier van remmen, versnellen, bochten aansnijden, … De deelnemers die bovenop de smartbox ook nog een IFD (Instant Feedback Device) hadden geïnstalleerd, kregen bovendien in real time een signaal bij een “foute” rijbeweging. Via een website of een app op de smartphone konden de deelnemers daarnaast ook hun resultaten en hun vooruitgang bekijken, en op die manier hun rijgedrag aanpassen. Sommigen onder hen namen – op vrijwillige basis uiteraard – deel aan een spel, een soort van ‘competitie’ waarin hun score werd vergeleken met die van hun collega’s.

Rijgedrag verbetert bij 2 deelnemers op 3
Een van de belangrijke conclusies van deze test is dat het rijgedrag positief evolueert bij 2 op de 3 deelnemers. “Het rijgedrag verbetert vooral (30 %) bij de deelnemers aan het spel en bij bestuurders die over het IFD beschikten”, benadrukt Bertrand Roosen. Bij deze 2 groepen zijn alle parameters positief geëvolueerd, vooral in de eerste twee maanden van de test: versnelling, snelheid, aansnijden van de bochten, remmen, aantal toeren/minuut. Na enkele maanden was er geen verdere verbetering meer merkbaar.

Verder onderzoek nodig
De test die AG Insurance uitvoerde was o.a. bedoeld om de betrouwbaarheid van de technologie en de mate waarin de bestuurders de foutsignalen aanvaarden, te meten. Op dat vlak bleek dat de data die het systeem registreerde en de signalen die het uitzond niet altijd even betrouwbaar waren. Een aantal deelnemers uitte ook hun twijfels over de degelijkheid van het systeem, waardoor er ook nauwelijks impact was op hun rijgedrag. Bertrand Roosen: “Op dit ogenblik – en zonder het nut van de zwarte dozen in het algemeen in twijfel te trekken – lijkt het ons niet aangewezen om op basis van dit type van ‘monitoringsysteem’ een aanbod volgens het “Pay how you drive”-principe te ontwikkelen. Daarvoor is verder onderzoek nodig en we blijven de technologie, die snel evolueert, op de voet volgen, al was het maar omdat het een impact kan hebben op de verkeersveiligheid in het algemeen. Onze Ageas-collega’s uit Groot- Brittannië en Italië hebben al meer ervaring met dit soort systemen en we overleggen met hen. De Belgische markt is echter niet die van Engeland of Italië, dus de conclusies kunnen van land tot land verschillen.”

Is PHYD een oplossing voor jongeren ?
In sommige landen wordt dit soort systemen vaak gebruikt om de hoge premies bij jongeren te drukken. Kan dit ook in België een oplossing zijn? Bertrand Roosen: “Ook hier is voorzichtigheid geboden. Een studie van de FOD Economie uit 2013 toonde aan dat de gemiddelde premie van de BA Autoverzekering voor 18 tot 25-jarigen zich situeert rond 820 EUR en daalt met de leeftijd. Ze toont ook aan dat heel wat jongeren nog een oplossing vinden door met de wagen van de ouders te rijden. Bovendien zijn er andere technologieën die ook een oplossing kunnen bieden voor de hogere premies voor jongeren.”

Rijhulpsystemen
Bertrand Roosen verwijst hier naar de zeer sterke en snelle evolutie op het vlak van de rijhulpsystemen in voertuigen. Systemen zoals Automatisch noodremmen en Aangepaste cruise control worden steeds performanter en studies tonen duidelijk aan dat ze de risico’s op verkeersongevallen gevoelig verminderen. Daarom investeert AG Insurance op dit ogenblik vooral in het promoten van dergelijke rijhulpsystemen, onder meer via een korting op de verzekeringspremie voor iedereen van wie de wagen met dergelijke systemen is uitgerust.