Een deel van uw vermogen nalaten aan een derde?

Steeds vaker laten mensen een deel van hun vermogen na aan iemand met wie ze geen verwantschapsband hebben. Denk maar aan feitelijk samenwonenden, nieuw samengestelde gezinnen, mensen die iets willen schenken aan een petekind met wie ze geen verwantschapsband hebben. En er zijn tal van andere voorbeelden. In deze context is een levensverzekering de ideale oplossing. Via de begunstigingsclausule is het mogelijk om een deel van het vermogen voor die persoon voor te bestemmen. De verzekeringsnemer kan op die manier een dierbare bevoordelen zonder een testament te moeten opmaken. Bovendien kan hij aanduiden wie hij wenst zonder dat hij de voorziene erfvolgorde moet respecteren.

We raden u echter aan het reservataire gedeelte van de door de wet beschermde erfgenamen niet te vergeten. Met andere woorden, u kunt geen levensverzekering afsluiten om reservataire erfgenamen te onterven.

De wet wil inderdaad de categorie personen beschermen die het dichtst bij de overledene staan – zoals de echtgeno(o)t(e) en de kinderen – door hen een minimum of 'reservatair gedeelte' of 'reserve' te garanderen. Het gaat om het deel van de nagelaten goederen van de overledene waarop de reservataire erfgenamen hun rechten kunnen laten gelden als hierop een inbreuk zou gepleegd worden. De reserve is dus het minimale erfdeel waarop de zogenaamde 'reservataire' erfgenamen recht hebben. Deze laatsten kunnen van dit recht afzien of, het tegenovergestelde, een gerechtelijke procedure inspannen om dit recht te doen gelden. Omgekeerd kan de overledene aan de persoon van zijn keuze het 'beschikbaar deel ' overmaken, dat wil zeggen het 'niet-gereserveerde' deel van het vermogen. Op de datum van het overlijden worden de eventuele reservataire gedeelten en het bijhorend beschikbaar aandeel bepaald.​​

• De nakomelingen (het kind dat gewoon geadopteerd werd, is echter geen reservataire erfgenaam van zijn adoptiegrootouders)
  
• De overlevende echtgeno(o)t(e)
  
• De wettelijke samenwonende partner

Als er nakomelingen zijn, is de reserve gelijk aan de helft van de erfenis, ongeacht het aantal kinderen.

Als er een overlevende echtgeno(o)t(e) is, dan moet de 'reserve' voorzien voor de kinderen gecombineerd worden met de reserve voorzien voor de overlevende gehuwde echtgeno(o)t(e), met name:

• Het vruchtgebruik van de gezinswoning en de roerende goederen ervan.
• Het vruchtgebruik van de helft van de erfenis.
  
  

Een voorbeeld
De heer Martens laat op het ogenblik van zijn overlijden 400.000 euro en vier kinderen na. Het reservataire gedeelte van zijn nalatenschap 200.000 euro (1/2 van de erfenis). De kinderen kunnen elk minstens 50.000 euro eisen.

Als één van de kinderen al overleden is, dan zijn het diens kinderen die zijn deel verdelen. Ze vervullen de plaats van hun ouder.

De heer Martens laat 400.000 euro na. Drie kinderen zijn in leven en er zijn twee kleinkinderen van een vierde vooroverleden kind. Deze laatsten verdelen onder hen het deel van hun ouder, d.w.z. in principe 100.000 euro en minimaal 50.000 euro.

Wat als de reserve niet gerespecteerd wordt als gevolg van de uitbetaling van een verzekerd kapitaal dat afkomstig is van de vereffening van een levensverzekering na een overlijden? Ontdek het hier.